Πέμπτη 11 Απριλίου 2013
Κυριακή 5 Αυγούστου 2012
Γερμανικές επανορθώσεις (DER SPIEGEL 21.06.2011)
Spiegel: Κυριε Ritschl η Γερμανία συζητάει αυτό τον καιρό για περαιτέρω οικονομική βοήθεια για την Ελλάδα σαν υπεράνω όλων ηθικολόγος. Η κυβέρνηση ενεργεί με ακαμψία σύμφωνα με τη ρήση : ¨λεφτά θα πάρετε μόνο αν κάνετε αυτό που σας λέμε¨. Είναι δίκαιη αυτή η συμπεριφορά;
Ritschl: Οχι, είναι απολύτως αδικαιολόγητη.
Spiegel: Μάλλον δεν το βλέπουν έτσι οι περισσότεροι Γερμανοί.
Ritschl: Μπορεί, αλλά η Γερμανία έζησε τις μεγαλύτερες χρεοκοπίες της νεότερης ιστορίας. Την σημερινή οικονομική ανεξαρτησία της και τη θέση της ως Διδασκάλου της Ευρώπης την χρωστάει στις ΗΠΑ, οι οποίες μετά τον 1ο αλλά και τον 2ο Παγκόσμιο πόλεμο παραιτήθηκαν από το δικαίωμα τους για τεράστια χρηματικά ποσά. Αυτό δεν το θυμάται όμως κανείς.
Spiegel: Τι ακριβώς συνέβη τότε;
Ritschl: Η δημοκρατία της Βαϊμάρης κατόρθωσε να επιζήσει από το 1924 μέχρι 1929 αποκλειστικά με δανεικά, τα δε χρήματα για τις αποζημιώσεις του 1. Παγκοσμιου πολέμου δανείστηκε από τις ΗΠΑ. Αυτη η ¨δανειακή Πυραμίδα¨ κατέρρευσε με την κρίση του 1931. Τα χρήματα των δανείων των ΗΠΑ είχαν εξαφανιστεί, η ζημιά για τις ΗΠΑ τεράστια, οι συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία καταστροφικές.
Spiegel: Το ίδιο και μετά τον 2ο Παγκόσμιο πόλεμο;
Ritschl: Η Αμερική τότε φρόντισε να μην θέσει κανείς από τους συμμάχους αξιώσεις για αποζημίωση. Εκτός από μερικές εξαιρέσεις, ματαιώθηκαν όλες οι αξιώσεις μέχρι μια μελλοντική επανένωση των Γερμανιών (ανατολικής και δυτικής). Αυτό ήταν πολύ ζωτικό για την Γερμανία, ήταν στην ουσία η οικονομική βάση του γερμανικού μεταπολεμικού θαύματος. Αλλά παράλληλα, τα θύματα της γερμανικής κατοχής ήταν αναγκασμένα να αποποιηθούν τα δικαιώματα τους για αποζημίωση, μεταξύ αυτών και οι Έλληνες.
Spiegel: Στη σημερινή κρίση παίρνει η Ελλάδα από Ευρώπη και ΔΝΤ 110 δις και συζητιέται ένα πρόσθετο πακέτο, που θα είναι εξ ίσου μεγάλο. Πρόκειται δηλαδή για πολλά χρήματα. Πόσο μεγάλες ήταν οι γερμανικές χρεοκοπίες;
Ritschl: Αναλογικά με την οικονομικη επιφανεια που είχαν οι ΗΠΑ κατά την εποχή εκείνη, τα γερμανικά χρέη της δεκαετίας του 30 ισοδυναμούν με το κόστος της κρίσης του 2008. Συγκριτικά, λοιπόν, τα χρέη της Ελλάδας είναι μηδαμινά.
Spiegel: Αν υποθέταμε ότι υπήρχε μια παγκόσμια λίστα για βασιλιάδες της χρεοκοπίας, ποιά θα ήταν η θέση της Γερμανίας;
Ritschl: Αυτοκρατορική. Σε σχέση με την οικονομική επιφάνεια της χώρας, η Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος αμαρτωλός του 20ου αιώνα και πιθανόν της νεότερης οικονομικής ιστορίας.
Spiegel: Ούτε η Ελλάδα δεν μπορεί να μας ανταγωνιστεί;
Ritschl:Όχι, η Ελλάδα παίζει ένα δευτερεύοντα ρόλο. Υπάρχει, βέβαια, το πρόβλημα του κινδύνου της μετάδοσης της κρίσης στις γνωστές ευρωπαϊκές χώρες.
Spiegel: Η ομοσπονδιακή δημοκρατία της Γερμανίας θεωρείται ως ενσάρκωση της σταθερότητας. Πόσες φορές έχει χρεοκοπήσει η Γερμανία;
Ritschl: Εξαρτάται πως το υπολογίζει κανείς. Τον τελευταίο αιώνα τουλάχιστο τρεις φορές. Μετά την τελευταία στάση πληρωμών στη δεκαετία του 30, ανακουφίστηκε η Γερμάνια από τις ΗΠΑ με μια μείωση χρεών, η αλλιώς ένα „Haircut“, που ισοδυναμεί με ένα μεγαλόπρεπο Afro-Look που μετατρέπεται σε φαλάκρα. Από τότε κρατάει η χώρα την οικονομική λάμψη της, ενώ οι υπόλοιποι ευρωπαίοι δούλευαν σαν τα σκυλιά για να ορθοποδήσουν από τις καταστροφές του πολέμου και τη γερμανική κατοχή. Κι ακόμη το 1990 είχαμε επίσης μια στάση πληρωμών.
Spiegel: Πως είπατε;
Ritschl: Βεβαίως! Ο τότε καγκελάριος Kohl αρνήθηκε να υλοποιήσει τη Συμφωνία του Λονδίνου, του 1953. Η συμφωνία έλεγε ότι οι γερμανικές πολεμικές αποζημιώσεις στην περίπτωση της επανένωσης των Γερμανίων θα πρέπει να τεθούν υπό επαναδιαπραγμάτευση. Η Γερμάνια όμως δεν πλήρωσε αποζημιώσεις μετά το 1990 (εκτός πολύ λίγων) ούτε τα αναγκαστικά δανεια, ούτε τα έξοδα κατοχής. Η Ελλάδα είναι ένα από τα κράτη, που δεν πήραν δεκάρα.
Spiegel: Σε αντίθεση με το 1953, συζητείται επί του παρόντος η διάσωση της Ελλάδας, λιγότερο μέσω μιας μείωσης των χρεών και περισσότερο μέσω μιας παράτασης του χρόνου πληρωμής των κρατικών ομολόγων, δηλαδή μιας ήπιας αναπροσαρμογής των χρεών. Μπορούμε εδώ να μιλάμε για επαπειλούμενη χρεοκοπία;
Ritschl: Οπωσδήποτε. Ακόμη κι αν ενα κράτος δεν είναι εκατό τα εκατό ανίκανο να ικανοποιήσει τους πιστωτές του, μπορεί να είναι υπό χρεοκοπία. Ακριβώς όπως στην περίπτωση της Γερμανίας τη δεκαετία του 50, ειναι ψευδαίσθηση να πιστεύουμε ότι η Ελλάδα θα μπορέσει μόνη της να πληρώσει τα χρέη. Και όποιος δεν το μπορεί είναι εξ ορισμού χρεοκοπημένος. Τώρα θα έπρεπε να καθοριστεί, ποια χρηματικά ποσά είναι έτοιμοι οι πιστωτές να θυσιάσουν. Δηλαδή θα πρέπει να βρούμε ποιός θα πληρώσει το μάρμαρο.
Spiegel: Το κράτος που πληρώνει τα περισσότερα είναι η Γερμανία.
Ritschl: Μάλλον κάπως έτσι θα πρέπει να γίνει. Αλλά ήμασταν στο παρελθόν πολύ ανέμελοι. Η βιομηχανική μας παραγωγή κέρδισε πολλά από τις υπέρογκες εξαγωγές. Οι αντιελληνικές θέσεις που προβάλλονται από τα ΜΜΕ εδώ είναι πολύ επικίνδυνες. Μην ξεχνάτε ότι ζούμε μέσα σε ένα γυάλινο σπίτι: Το οικονομικό μας θαύμα έγινε δυνατό αποκλειστικά και μόνο επειδή δεν αναγκαστήκαμε να πληρώσουμε αποζημιώσεις.
Spiegel: Η Γερμανία δηλαδή θα έπρεπε να είναι πιο συγκρατημένη;
Ritschl: Η Γερμανία στον 20ο αιώνα άρχισε δυο πολέμους, τον δεύτερο δε τον διεξήγαγε ως πόλεμο αφανισμού και εξολόθρευσης και στη συνέχεια οι εχθροί της αποποιήθηκαν το δικαίωμα τους εν μέρει η και καθολικά για αποζημιώσεις. Το ότι η Γερμανία πραγματοποίησε το θαύμα της πάνω στις πλάτες άλλων ευρωπαίων δεν το έχουν ξεχάσει οι Έλληνες.
Spiegel: Τι εννοείτε;
Ritschl: Οι Έλληνες ξέρουν τα εχθρικά άρθρα και γνώμες στα γερμανικά ΜΜΕ πολύ καλά. Αν η διάθεση των Ελλήνων γίνει πολύ πιο επιθετική, μπορεί να αναβιώσουν οι παλιές διεκδικήσεις, αρχίζοντας από την Ελλάδα, και αν η Γερμανία ποτέ αναγκαστεί να πληρώσει, θα μας «πάρουν ακόμη και τα σώβρακα».
Θα έπρεπε αντίθετα να είμαστε ευγνώμονες, να εξυγιάνουμε την Ελλάδα με τα λεφτά μας. Αν εμείς εδώ παίξουμε το παιγνίδι των ΜΜΕ, παριστάνοντας τον χοντρό Εμίλ, που καπνίζει το πούρο του και αρνείται να πληρώσει, κάποτε κάποιοι θα μας στείλουν τους παλιούς λογαριασμούς.
Spiegel: Τουλάχιστον στο τέλος μερικές ηπιότερες σκέψεις: Αν μπορούσαμε να μάθουμε κάτι από τις εξελίξεις, ποια λύση θα ήταν η καλύτερη για την Ελλάδα και τη Γερμανία;
Ritschl: Οι χρεοκοπίες της Γερμανίας τα περασμένα χρόνια το δείχνουν: Το λογικότερο είναι τώρα να συμφωνηθεί μια μείωση του χρέους. Όποιος δάνεισε λεφτά στην Ελλάδα, πρέπει να χάσει ένα μεγάλο μέρος τους. Αυτό θα ήταν καταστροφικό για τις τράπεζες, γι’ αυτό θα ήταν αναγκαίο ένα πρόγραμμα βοήθειας. Μπορεί αυτή η λύση να είναι ακριβή για τη Γερμανία, αλλά έτσι κι αλλιώς θα πρέπει να πληρώσουμε. Κι έτσι θα είχε και η Ελλάδα μια ευκαιρία για μια νέα αρχή.
Albrecht Ritschl , Wirtschaftshistoriker (καθηγητής “Ιστορίας της Οικονομίας”)
SPIEGEL
Πέμπτη 26 Απριλίου 2012
Πέμπτη 19 Απριλίου 2012
Η διαχείριση της οικονομικής κρίσης
Τρίτη 3 Απριλίου 2012
Η τραγικότητα της σημερινής αβεβαιότητας: Πολιτική δράση και αποφάσεις τώρα.
Οι πολίτες σήμερα βιώνουν μία απίστευτη αβεβαιότητα σε οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο. Το ίδιο συμβαίνει και με τις επιχειρήσεις που βλέπουν να χάνεται το έδαφος κάτω από τα πόδια τους λόγω της πολιτικής του αποπληθωρισμού και του χαμηλού πληθωρισμού της Γερμανίας. Οι νέοι και οι νέες της Πατρίδας μας φαίνεται να χάνουν το μέλλον, δηλαδή την ίδια τη ζωή.
Η κρίση του ευρώ χειροτερεύει διαρκώς και από τραπεζική κρίση μετατρέπεται σε κρίση της πραγματικής οικονομίας. Το ίδιο το ευρώ στήθηκε σε λάθος βάσεις όπως ομολογούν οι περισσότεροι σήμερα. Η συναλλαγματική πολιτική δεν διαθέτει τα συνήθη αναλυτικά εργαλεία, και φυσικά δεν υπάρχει δυνατότητα ούτε άσκησης νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής για έξοδο από την κρίση τόσο για τις χώρες-πιστωτές όσο και για τις χώρες που δανείζονται.
Ενώ μαίνεται ο νομισματικός πόλεμος, η Ευρώπη επέλεξε (καλώς ή κακώς) μία πολιτική για τις υπερχρεωμένες, ελλειμματικές χώρες που υπαγορεύει και μία πολιτική για τις χώρες-δανειστές. Για τις υπερχρεωμένες χώρες σκληρή δημοσιονομική πειθαρχία, εκτεταμένες διαρθρωτικές αλλαγές, μείωση του Κράτους, ώστε να μεταφερθούν οι πόροι στην παραγωγή, αύξηση της ανταγωνιστικότητας και παραγωγικότητας, μείωση του κόστους παραγωγής και χαμηλό πληθωρισμό. Επιπλέον, μόνο για τη χώρα μας επιβλήθηκε το «κούρεμα» του δημοσίου χρέους (Ρ8Ι+) στους ιδιώτες, επειδή δεν θα μπορέσουμε να το ξεπληρώσουμε. Σύμφυτη σε αυτή την απόφαση είναι και η αίσθηση της υπαιτιότητας για τις ανεξέλεγκτες πιστώσεις που δόθηκαν στο παρελθόν.
Είναι γεγονός ότι δυνατότητα επιλογής δεν έχουμε. Το τραγικό είναι ότι δεν υπάρχει ούτε αξιόπιστη αντιπρόταση «ορθού λόγου» από τα πολιτικά κόμματα τόσο ως προς τους Έλληνες πολίτες, όσο και ως προς τους δανειστές. Καμία απολύτως μελέτη ή θεμελιωμένο σχέδιο εξόδου από την κρίση δεν έχει διατυπωθεί από την κυβέρνηση, τα πολιτικά κόμματα, τα ερευνητικά ινστιτούτα ή την Τράπεζα της Ελλάδος. Έτσι αποδεχόμαστε αδιαμαρτύρητα ό,τι μας λένε. Επειδή δεν έχουμε αντιπρόταση, οι Έλληνες πολίτες έχουν τη βεβαιότητα ότι οι θυσίες στις οποίες υποβάλλονται πάνε χαμένες. Εξυπηρετούν μόνο τους δανειστές. ΓΥ αυτό ακριβώς έχει καταρρακωθεί η ψυχολογία του κόσμου.
Δυστυχώς τα πολιτικά κόμματα πολιτεύονται με τον παλιό μικροπολιτικό και πελατειακό τρόπο και μας οδηγούν στην καταστροφή. Ψάχνουν τρόπους να αθετήσουν το λόγο τους και την υπογραφή τους και θέτουν σε κίνδυνο τις συμφωνίες με τους δανειστές. Πρέπει να προχωρήσουμε στην έγκριση του προϋπολογισμού, πρέπει να γίνουν άμεσα οι διαρθρωτικές αλλαγές, πρέπει να προχωρήσει το «κούρεμα» που αποφασίστηκε με 255 ψήφους στη Βουλή. Άλλως οι συνέπειες θα είναι ολέθριες και άλλου τύπου. Η αίσθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης χάνεται και μαζί διαλύεται το πολιτικό σύστημα. Σήμερα η ΕΕ εμφανίζει στοιχεία κρατικής οντότητας και για αυτό πρέπει να μείνουμε στον πυρήνα της με όποιες θυσίες. Όμως, για να το πετύχουμε αυτό πρέπει το πολιτικό σύστημα να αναγεννηθεί, να ανασυγκροτηθεί και να λειτουργήσει άμεσα.
Δευτέρα 2 Απριλίου 2012
Ποιός θα πειθαρχήσει τις αγορές;
Αυτά που συμβαίνουν τον τελευταίο καιρό, δεν είναι προβλέψιμα και εξελίσσονται με τέτοιους ρυθμούς και σε τέτοια κλίμακα, ώστε δύσκολα μπορούμε να τα παρακολουθήσουμε και πολύ περισσότερο να τα αξιολογήσουμε. Στην αρχή, πριν λίγα μόλις χρόνια, η απελευθέρωση του εμπορίου και η περιβόητη παγκοσμιοποίηση ανέτρεψαν το παγκόσμιο σύστημα, που συντηρούσε τη διαίρεση Ανατολής-Δύσης και τη διαφοροποίηση Βορρά-Νότου. Το αποτέλεσμα είναι η μεταφορά του κέντρου βάρους της μεταποίησης και της παραγωγής πλούτου προς την Ανατολή και η ανάδειξη νέων οικονομικών γιγάντων, όπως η Κίνα, η Ινδία και η Βραζιλία. Συμβαίνει έτσι το αδιανόητο για τις προηγούμενες δεκαετίες γεγονός, ότι δηλαδή οι πολυπληθέστερες και μεγαλύτερες χώρες, που μέχρι σήμερα ανήκουν σε αυτό που συνηθίσαμε να ονομάζουμε, όχι χωρίς κάποια περιφρόνηση, «Τρίτο Κόσμο», καθίστανται ρυθμιστές και πρωτοπόροι του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος.
Αυτά είναι τα αποτελέσματα της διαταραχής της ισορροπίας της εργασίας και της παραγωγής προς το επίπεδο κατανάλωσης στις παλιές βιομηχανικές χώρες, οι οποίες είναι υποχρεωμένες να ανταγωνιστούν τις νέες βιομηχανικές χώρες, αλλιώς κινδυνεύουν να οδηγηθούν σε οικονομική κρίση. Φαίνεται τώρα ειρωνικό το ότι οι πλούσιες χώρες του Βορρά και της Δύσης είναι αναγκασμένες να προσαρμοστούν σε ένα ανταγωνιστικό κόσμο τον οποίο οι ίδιες δημιούργησαν. Αλλά βέβαια υπάρχει και ένας ακόμη συντελεστής του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος, που είναι οι απρόσωπες και άτεγκτες «αγορές», δηλαδή η σύγχρονη μορφή αυτού που ονομάζουμε «κεφάλαιο». Οι αγορές είναι αυτές που απαιτούν ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα και επιβάλλουν σκληρά περιοριστικά μέτρα. Οι αγορές στηρίζουν και τροφοδοτούν μία κερδοσκοπική πιστωτική πρακτική, που είναι δυνατόν να οδηγήσει στην ανατροπή της κοινωνικής πραγματικότητας στις αναπτυγμένες δυτικές κοινωνίες. Γιατί, οι αναπτυγμένες δυτικές κοινωνίες στηρίζουν το ζηλευτό οικονομικό επίπεδο που τις διακρίνει, όχι μόνο στην υψηλή παραγωγικότητα, αλλά και στην πιστωτική ευχέρεια που εξασφαλίζουν οι αγορές και η πιστωτική στήριξή τους. Η αναταραχή της ισορροπίας στην πιστωτική διαδικασία σημαίνει οικονομική κρίση, κατάσταση κατά την οποία οι αγορές έχουν τη δυνατότητα να επιβάλλουν περιοριστικά μέτρα. Σύμφωνα με την μέχρι σήμερα εμπειρία τα μέτρα, που οι αγορές επιβάλλουν, δεν είναι πάντα η καλύτερη λύση για τη διέξοδο από την οικονομική κρίση.
Ένα ακόμη ενδιαφέρον φαινόμενο είναι ότι οι οικονομικές επιδόσεις των χωρών που εφαρμόζουν το δυτικό πολιτικό σύστημα της αντιπροσωπευτικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας είναι πολύ κατώτερες από τις οικονομικές επιδόσεις των νέων πλούσιων χωρών, των οποίων τα πολιτικά συστήματα είναι αυταρχικά και μη δημοκρατικά. Πολύ τελευταία μάλιστα, μέσα στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση, το κατ’ εξοχήν προπύργιο της αντιπροσωπευτικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, εμφανίζεται το φαινόμενο να παραμερίζονται οι εκλεγμένοι δημοκρατικοί ηγέτες προς χάρη τεχνοκρατών. Οι τεχνοκράτες είναι κατάλληλοι για να χειριστούν τα έκτακτα περιοριστικά μέτρα που απαιτούν οι αγορές. Μέτρα που είναι αντιλαϊκά και διόλου δημοφιλή, αλλά και που η εμπειρία αποδεικνύει ότι είναι και ελάχιστα αποδοτικά. Οι πολιτικοί, που έχουν να αντιμετωπίσουν τους ψηφοφόρους, δεν μπορούν να αγνοήσουν αυτούς στους οποίους θα επιβάλουν τις απαιτήσεις των αγορών για λιτότητα. Πώς θα πείσουν τον πληθυσμό να αντιμετωπίσει συλλογικά μία κατάσταση ανάγκης, που οδηγεί στην ανέχεια και που μάλιστα επιβάλλεται από αυτούς που έχουν μόνο οικονομικό συμφέρον; Έχουμε λοιπόν μια αντιφατική κατάσταση όπου οι απρόθυμοι πολιτικοί και το απρόθυμο εκλογικό σώμα υποχρεώνονται να εφαρμόσουν και να υποστούν σκληρά μέτρα με αμφίβολη αποτελεσματικότητα. Και, μάλιστα, μέσα σε ένα κόσμο όπου η δημοκρατία είναι γενική απαίτηση, τη στιγμή που η ίδια κινδυνεύει να τεθεί στο περιθώριο μπροστά στην οικονομική κρίση. Τέτοιες αντιφάσεις δεν υπάρχουν στις νέες οικονομικές δυνάμεις της Ανατολής. Οι ηγέτες της Κίνας ή της Ρωσίας μπορούν να επιβάλουν πολιτικές χωρίς συναίνεση και από τη μία μέρα στην άλλη. Στην πραγματικότητα, λοιπόν, είναι η κοινοβουλευτική δημοκρατία αυτή που αντιπαρατάσσεται στις αγορές, αφού είναι το πολιτικό σύστημα μέσα στο οποίο είναι δυνατόν να αποφασίζει ο λαός και όχι οι αγορές.
Η κρίση στην Ευρωζώνη δεν είναι απλώς μία οικονομική κρίση, αλλά είναι και μία κρίση του πολιτικού συστήματος, δηλαδή της αντιπροσωπευτικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Ήδη οι λαοί της Ευρώπης έχουν απολέσει τη δυνατότητα να καθορίζουν ένα μέλλον, το οποίο για δεκαετίες υποσχόταν και πραγματοποιούσε όλο και καλύτερες οικονομικές και πολιτικές συνθήκες. Αποδεικνύεται έτσι στην Ευρώπη ότι χωρίς το ιδανικό της πολιτικής ένωσης, οι εμπορικές συμφωνίες και το ελεύθερο εμπόριο καταλήγουν σε απώλεια της εθνικής κυριαρχίας. Αλλά και το ελεύθερο εμπόριο οδηγεί στην ανάπτυξη της ανισότητας μεταξύ των εθνών. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της ελεύθερης διακίνησης της οικονομικής δραστηριότητας, της ελεύθερης μεταφοράς χρήματος και της δυνατότητας επιλογής του τόπου παραγωγής, αλλά και απόδειξη του τι μπορεί να συμβεί όταν η μόνη προτεραιότητα είναι η οικονομική μεγέθυνση.
Σε ανάλογη αναταραχή κατά τη μεγάλη οικονομική κρίση της δεκαετίας του
Όσο για μας τους Έλληνες, βρισκόμαστε στο μάτι του κυκλώνα, αν και τον δρόμο έχουν προλάβει να μας τον δείξουν άλλοι. Σε άρθρο του, που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «New York Times» το περασμένο καλοκαίρι, ο Mark Mazower υποστήριξε με πάθος ότι η Ελλάδα βρίσκεται πάντα στην πρωτοπορία και στην εμπροσθοφυλακή των αγώνων που καθορίζουν την πορεία των ιστορικών εξελίξεων. Σήμερα, πάντα κατά τον Mark Mazower, έχουν τεθεί σε αμφισβήτηση οι δημοκρατικές βάσεις της Ευρωπαϊκής Ηπείρου και η δυνατότητά της να παραμείνει ως ανταγωνιστική δύναμη στην παγκόσμια σκηνή. Ο Mazower αναφέρεται στα τελευταία
30/3/2012
Δημήτρης Μαυρίδης
Παρασκευή 30 Μαρτίου 2012
΄Εννοιες και Αρχές για τη νέα πορεία
«Συνειδητοί Πολίτες»
Μαργαρίτα Δρίτσα
Για πολλά χρόνια και ιδιαίτερα την τελευταία διετία, η χώρα μας έχει διασυρθεί διεθνώς από αυτούς οι οποίοι επαγγέλλονταν τη διασφάλιση της, την ευημερία των πολιτών της, τη δικαιοσύνη για όλους, την εύρυθμη και χρηστή λειτουργία του κράτους. Η άφρων πολιτική τους, η ανευθυνότητα, η ανοχή, και η υπόθαλψη καταχρηστικών πρακτικών συνέχισαν να απαξιώνουν θεσμούς απογυμνώνοντας τους πολίτες από κάθε προσδοκία βελτίωσης της ζωής. Κατήργησαν κάθε διάθεση γόνιμου δημόσιου διαλόγου και δημιουργικής συμβολής μέσω της εργασίας των πολιτών. Η οργή είναι μεγάλη, έκδηλη και δικαιολογημένη. Θα αποβεί μοιραία και καταστροφική αν δεν μετουσιωθεί αμέσως σε θετική δύναμη και ορμή για νέο ξεκίνημα και ελπίδα.
To πρόβλημα σήμερα δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό. Είναι παγκόσμιο. Αμεση και ευρεία κινητοποίηση των πολιτών, έχει ήδη ξεκινήσει σε διεθνές επίπεδο, καθώς επείγει η θεσμική μεταρρύθμιση παγκοσμίως. Για μας τώρα χρειάζεται η ισχυρή και ρεαλιστική παρουσία μας ως συνειδητών/ενεργών πολιτών παντού. Είναι απαραίτητη η επαφή και η επικοινωνία με ανάλογες διεθνείς κινήσεις για να γίνουμε συμμέτοχοι στη διεθνή αλληλεγγύη και στο διάλογο.
Το πρόβλημα όμως στην Ελλάδα είναι γνωστό ότι προϋπάρχει της παγκόσμιας Κρίσης διότι ουσιαστικά συνδέεται με τη δομή του βαθέως ελληνικού κράτους. Γι’ αυτό είναι ανάγκη να επαναδραστηροποιηθεί κάθε συνειδητός πολίτης. Να μετάσχει ενεργά στην προσπάθεια ανάληψης συντονισμένης δράσης για να υπερβούμε το αδιέξοδο που αντιμετωπίζουμε και στη χώρα μας. Η ιστορία προσφέρει παραδείγματα εγκαρτέρησης, αποφασιστικότητας και κινητοποίησης των Ελλήνων σε τραγικές στιγμές κρίσεων. Ετσι, ξεπεράστηκαν αγκυλώσεις δεκαετιών, πολωτικά διλήμματα και εξαρτήσεις. Σήμερα επιβάλλεται να εργαστούμε για να εγκαταστήσουμε νέες δομές και να αποκαταστήσουμε την ευνομία στην κοινωνία που μοιάζει να διαλύεται.
Η Ελλάδα υπήρξε αναπόσπαστος εταίρος της Ευρώπης διαχρονικά και από τη δεκαετία του 1960 οργανικό ιδρυτικό και ισότιμο μέλος των νέων ευρωπαϊκών θεσμών που δημιουργήθηκαν. Σήμερα, όμως, αντιμετωπίζει πρωτοφανή εχθρότητα καθώς και την απειλή εξοστρακισμού από το φυσικό της χώρο. Είναι απαραίτητο λοιπόν να επιβεβαιωθεί η αποφασιστικότητα μας και να τονιστεί η Ευρωπαϊκή μας ταυτότητα.
Τα πολωτικά διλήμματα περί απώλειας εθνικής κυριαρχίας ασφαλώς είναι πλασματικά και απειλούν να οδηγήσουν σε αναβίωση ανεδαφικών και επικίνδυνων εθνικιστικών εξάρσεων που διευκολύνουν πολιτικούς καιροσκόπους και οικονομικούς κερδοσκόπους. Ας συνειδητοποιήσουμε ότι η Ελλάδα δεν είναι μόνη: Ολόκληρος ο Νότος της Ευρώπης αντιμετωπίζει παρόμοια διλήματα και μάχεται να τα υπερβεί. ΄Ολοι πλέον έχουμε αντιληφθεί πόσο σοβαρά είναι τα προβλήματα και οι προκλήσεις και αναζητούμε ουσιαστικές λύσεις.
Οφείλουμε ως συνειδητοί πολίτες της Ελλάδας
- να οδηγήσουμε τη χώρα στην υπέρβαση των εσωτερικών αγκυλώσεων της αδράνειας και των καταχρηστικών πρακτικών.
- Να προτείνουμε θεμελιώδεις αλλαγές και δράσεις, παραμένοντας οργανικό, συντεταγμένο και ισότιμο μέλος της Ευρώπης για να ξανακερδίσουμε την αξιοπιστία μας και το σεβασμό των εταίρων.
Απαιτούμε ως Πολίτες:
- Αξιοπρεπή μεταχείριση από το κράτος, εξυγίανση του πολιτειακού και πολιτικού συστήματος.
- Αποκάλυψη και κατάλυση των μηχανισμών διαφθοράς και διαπλοκής που εμποδίζουν την ανάδυση νέων υγειών δυνάμεων.
- Επανασχεδιασμό της κεντρικής κρατικής διοίκησης με εισαγωγή σύγχρονων συστημάτων και νέου ήθους που θα εξυγιάνουν τις γραφειοκρατικές υπερβολές, αποβάλλοντας όλες τις περιττές, χρονοβόρες και δαιδαλώδεις διαδικασίες.
- Κατάργηση όλων ανεξαιρέτως των μη παραγωγικών και παρωχημένων οργανισμών που κατασπαταλούν πόρους και πολύτιμο ανθρώπινο δυναμικό.
- Την πλήρη, ουσιαστική και έγκυρη ενημέρωση μας για τη διαμορφούμενη εθνική στρατηγική.
- Τη συναίνεση όλων και την προσπάθεια του καθενός μας χωριστά, για να διαφυλάξουμε το εθνικό κοινό συλλογικό συμφέρον.
- Την ανατροπή της δεινής πραγματικότητας ως απάντηση στη διαπίστωση ότι πολιτεία και κοινωνία νοσούν και δηλητηριάζουν την καθημερινότητα.
- Τη δημιουργία προοπτικών εθνικής ‘ανάπτυξης’ σε όλους τους τομείς και από όλες τις κοινωνικές δυνάμεις.
Ας αγωνιστούμε ως συνειδητοί πολίτες για να ανατρέψουμε τις κακές πρακτικές, θεσμοθετώντας νέες ορθολογικές και δημοκρατικές λειτουργίες του πολιτικού συστήματος, εξυγίανση πρωτίστως της δημόσιας μηχανής και της δικαστικής εξουσίας, απάλειψη των μηχανισμών που επιβάλλουν την αναξιοκρατία και εκτρέφουν τη διαφθορά και τη διαπλοκή.
Ζητούμε να ξεκινήσει αμέσως ΙΣΟΤΙΜΟΣ επιμερισμός των ζημιών και θυσιών που υφίστανται οι πολίτες με τη συμμετοχή ΟΛΩΝ ανεξαιρέτως, πολιτικών, συντεχνιών και παρασιτικών οικονομικών κατηγοριών στα οικονομικά βάρη και τις ευθύνες.
- Να υπάρξει κάθαρση σε όλα τα επίπεδα ώστε να αποκατασταθεί το αίσθημα δικαίου στην κοινωνία.
- Απαιτούμε νέο δίκαιο φορολογικό σύστημα που συγχρόνως θα ενισχύει πρωτοβουλίες για αύξηση του εθνικού μας πλούτου.
- Επαναπροσδιορισμό των εννοιών της ισονομίας, και της ισότητας ευθυνών και ευκαιριών. Της έννοιας της κοινωνικής αλληλεγγύης στο σημερινό περιβάλλον και στη συγκυρία της παγκόσμιας κρίσης.
- Επανάκτηση από την παιδεία και τον πολιτισμό του θεμελιακού τους ηθικού ρόλου στη συγκρότηση τόσο της ταυτότητας της χώρας ως ισότιμου ευρωπαίου εταίρου, όσο και στη διάπλαση ενσυνείδητων πολιτών.